("Ἐφημερίδα τοῦ Κ.Σ.Μ."/τεῦχος 155/Αὔγουστος 2011)
Ὁ σκοπός τῆς διάσκεψης κορυφῆς τῆς Εὐρωζώνης τῆς 21ης Ἰουλίου ἐκπληρώθηκε. Ἔμεινε ἡ ἀνάγκη διευκρινήσεως καί ἐκτελεστικῶν διαδικασιῶν, ὅπως γίνεται σέ κάθε τέτοια διάσκεψη, ἀλλά ἡ νέα δόση τῆς βοήθειας γιά νά κρατηθοῦμε πάνω ἀπό τό νερό εἶναι δεδομένη. Οἱ ἡγέτες τῶν δύο χωρῶν, οἱ ὁποῖες κατευθύνουν τήν Ε. Ε., ἡ Μέρκελ καί ὁ Σαρκοζύ, γιά μιά σειρά ἀπό λόγους, ἀκόμη καί τοῦ προσωπικοῦ πολιτικοῦ τους κύρους, δέν μποροῦν νά ἀφήσουν ἀνεκπλήρωτο τό πέμπτο πακέτο.
Ἕκτο ὅμως, πού ἐπρόκειτο νά συνδυαστεῖ μέ τό πρῶτο τῆς πρόσθετης βοήθειας πού ἀποφασίστηκε, θά ὑπάρξει; Ἐμφανίζονται πολλές ἀμφιβολίες. Εἴτε διότι τό ἐπιτελεῖο τῶν δανειστῶν μας θά κρίνει, ὅτι ἡ μή τήρηση τῶν ἑλληνικῶν ὑποσχέσεων – γιά τίς ἰδιωτικοποιήσεις, πού μεταλάσσονται σέ μετοχοποιήσεις ἑνός μέρους τοῦ κεφαλαίου, γιά τήν μή αὔξηση τῶν ἐσόδων καί τόν περιορισμό τῶν δαπανῶν, γιά τήν κατάργηση τοῦ πλήθους τῶν νομικῶν προσώπων πού εἶναι παραρτήματα τῆς κυβέρνησης καί τῆς αὐτοδιοίκησης καί χρηματοδοτοῦνται ἀπό αὐτές, ὑποβάλλονται σέ ἐξαιρέσεις καί ἀναβολές – κάνουν τήν διάσωσή μας ἀνέφικτη. Εἴτε διότι δέν θά διαθέτει τό ἴδιο τά λεφτά.
Στήν παρέα μας μέ τήν Ἰρλανδία καί τήν Πορτογαλία προστέθηκε ἡ Ἱσπανία καί ἀναμένεται νά ζητήσει βοήθεια καί ἡ Ἰταλία. Ὁ κατάλογος τῶν δεινοπαθούντων εὐρύνεται καί ἡ παγκόσμια ὕφεση ἀναζωπυρώνεται. Ἡ μικρή ὁμάδα τῶν μελῶν τῆς Ε.Ε. πού συνεχίζουν νά εὐημεροῦν γίνονται διστακτικές γιά τήν δυνατότητα τους νά στηρίζουν ὅσους ἄλλους μπαίνουν σέ ἀνάγκη. Ἡ Φινλανδία ζήτησε γιά νά συμμετάσχει στήν πρόσθετη δανειοδότησή μας νά τῆς δώσουμε τραπεζική ἐγγύηση, πρᾶγμα τό ὁποῖο σημαίνει πρακτικά νά καταθέσουμε τό ἰσόποσό της στήν ἐγγυήτρια τράπεζα.
Ὁ κ. Βενιζέλος ἔκανε τό ἀπίθανο λάθος νά δεχθεῖ τήν πρόταση. Ἔτσι παρόμοιες συμφωνίες ζήτησαν ἡ Αὐστρία, ἡ Ὁλλανδία, ἡ Τσεχία. Ἡ Γερμανία κλώτσησε στήν ἰδέα νά τεμαχιστεῖ ὁ ὑπέγγυος ἑλληνικός δημόσιος πλοῦτος καί ζήτησε τήν ἀκύρωση τῆς συμφωνίας. Τό ἐπιτελεῖο τῆς Ε.Ε. προθυμοποιήθηκε νά μεσολαβήσει σέ ἕναν ἀσυμβιβασμό μας μέ τήν Φινλανδία – πρᾶγμα πού σημαίνει κάτι νά δώσουμε!
Τό ὅλο πρόβλημά μας ἔχει ἐμπλακεῖ στά γρανάζια διαφόρων κλιμακίων καί ὀργανισμῶν τῆς Ἕνωσης, στίς ἐπιδιώξεις τῶν κρατῶν-μελῶν της, στήν ἐπιρροή τῶν κομμάτων καί τοῦ τύπου της. Ἡ ἀβεβαιότητα τοῦ κοινοτικοῦ περιβάλλοντος παράγει σπασμωδικές κινήσεις. Ἐμεῖς χρειάζεται νά πάρουμε ἀποφάσεις πού νά ὑπακούουν σέ δεδομένη στρατηγική. Καί τό ταχύτερο.
Ἡ ἀποτυχία τοῦ Μνημονίου
Ἡ ἀφιέρωση ἀπό τήν κυβέρνηση τῆς σωτηρίας μας στήν βοήθεια τῶν ἑταίρων μας - ὕστερα ἀπό μῆνες πού παρίστανε ὅτι δέν ἔχουμε κανέναν ἀνάγκη, (τό πιστόλι στό τραπέζι κλπ) – δέν εὐδοκίμησε. Μπήκαμε σέ ἕνα κανάλι, στό ὁποῖο ἡ ἐλαττωματικότητα τοῦ κρατικοῦ μηχανισμοῦ μας δέν μπορεῖ νά ἀνταποκριθεῖ στίς ἀξιώσεις τῆς μονεταριστικῆς φιλοσοφίας πού διέπει τήν σημερινή Εὐρώπη. (Αὐτό ἄσχετο, ἄν ἐκεῖνες εἶναι σωστές.)
Βλέπουμε κάθε τετράμηνο πού εἶναι νά χορηγηθεῖ ἡ νέα δόση μέ ἕνα καινούργιο πακέτο, ὅτι εἴμαστε χειρότερα ἀπό τό προηγούμενο. Τό ἀκαθάριστο ἐθνικό προϊόν μειώνεται καί λιγοστεύει ἡ φορολογητέα ὕλη. Ἔτσι ὑποχρεώνεται ἡ κυβέρνηση νά προσθέτει φόρους καί νά μειώνει τίς παροχές της.
Ὅταν ἦταν νά εἰσπράξουμε τήν δόση τοῦ Ἰουλίου εἶπε ὁ πρωθυπουργός μας, ὅτι ἐάν τά μέτρα πού ἔλαβε ἐπιτύχουν τούς στόχους τους, δέν θά χρειαστεῖ νά τά ἀκολουθήσουν πρόσθετα. Τόν πίστεψε κανείς; Καί ὅμως ὁ κ. Βενιζέλος, στόν ὁποῖον ἔχει ἀναθέσει τήν διεύθυνση τῆς οἰκονομικῆς πολιτικῆς, ἀνήγγειλε σειρά νέων μέτρων γιά τήν ἐνίσχυση τοῦ κρατικοῦ ταμείου, δηλώνοντας στίς 19 Αὐγούστου, πώς ἐάν ἐπιτύχουν δέν θά ἀκολουθήσουν ἐπαχθέτερα.
Ἡ αἵρεση τοῦ «ἐάν» τήν ὁποίαν ἐπαναλαμβάνει κάθε φορά ἡ κυβέρνηση, δέν πρόκειται νά πραγματοποιηθεῖ. Ἑτοιμάζονται γιά τόν Σεπτέμβριο πλῆθος ἀπό νέα μέτρα.
Τά στοιχεῖα τοῦ πρώτου ἑξαμήνου τοῦ 2011 δείχνουν ἕνα πρωτογενές ἔλλειμα ἐσόδων 9,39 δισ. εὐρῶν. Δηλαδή ἀφήνοντας ἔξω τήν ἐξυπηρέτηση τοῦ παλαιοῦ χρέους, μᾶς ἔλειψαν 9,39 δισ. γιά νά καλύψουμε τίς τρέχουσες δημόσιες δαπάνες καί μέ τό ποσόν αὐτό αὐξήθηκε τό χρέος μας. Ἀλλά ὅπως ἐπεσήμανε εὔστοχα ὁ κ. Μάνος στήν «Καθημερινή» τῆς 12ης Αὐγούστου, σ’αὐτό πρέπει νά συνυπολογισθοῦν ἄλλα 6,629 δισ., τά ὁποῖα τό δημόσιο καθυστερεῖ πέραν τῶν τριῶν μηνῶν, πού εἶναι μιά λογική διορία, νά πληρώσει στούς προμηθευτές του.
Ἡ πτώχευση τοῦ κράτους, ἡ χρεωκοπία κατά αὐστηρότερη ἔκφραση, ἀποτελεῖ γεγονός. Ἡ κυβέρνηση μέχρι τώρα τήν διατρεῖ ἐπιλεκτική. Ἄλλους πληρώνει, ἄλλους ὄχι. Ὁ ἐφιαλτικός φόβος εἶναι μήπως ἡ μή πληρωμή γενικευθεῖ.
Οἱ ἀπολύσεις προσωπικοῦ ἀπό τό 2009 ἀπό ἐπιχειρήσεις πού δέν τά βγάζουν πέρα ἔχουν ἀνοίξει βαθειά πληγή. Ἔτσι φθάσαμε τήν ἄνοιξη ἐπίσημα σέ ποσοστό ἀνεργίας 16,2% χωρίς νά συνυπολογίζονται οἱ ἐργαζόμενοι μερικῆς ἀπασχόλησης καί ὅσοι ἐγκατέλειψαν τήν προσπάθεια νά βροῦν δουλειά. Ἡ «Ἐλευθεροτυπία» τῆς 1.8.11 πρόβλεπε, ὅτι ἡ ἀνεργία τόν χειμώνα θά ξεπεράσει τό 20%.
Μέ ἄνεργους τόν ἕναν στούς τέσσερις «ἀπασχολήσιμους», κατά τήν ἔκφραση πού μᾶς κληροδότησε ὁ κ. Σημίτης, θά συρρικνωθοῦν τά ἔσοδα τῶν ἀσφαλιστικῶν ὀργανισμῶν καί θά διογκωθοῦν οἱ δαπάνες γιά τά ἐπιδόματα ἀνεργίας καί στήριξης ἐκείνων πού δέν ἔχουν ἄλλο μέσο νά ζήσουν.
Ὁ δημόσιος τομέας πού ἔκανε ὡς τώρα λίγες ἀπολύσεις, πιεζόμενος περισσότερο ἀπό τό τρίτο Μνημόνιο, θά αὐξήσει τήν στρατιά τῶν ἀνέργων.
Ἀπό τίς τράπεζες σηκώθηκαν στό ἑπτάμηνο 21,4 δισ. εὐρώ εἴτε γιά νά μεταναστεύσουν σέ ἀσφαλέστερους ξένους λιμένες, εἴτε γιά νά ἀντιμετωπίσουν τά αὐξημένα προβλήματα. Γιά τήν διατήρηση τῆς ρευστότητας τῶν τραπεζῶν θά χρειαστοῦν προβλέπεται κοντά στά 30 δισ. Πανηγυρίστηκε ἡ συγχώνευση τῆς Alpha καί τῆς Eurobank σέ ἕναν τραπεζικό κολοσσό στήν ὁποίαν θά μετάσχει μέ 700 ἑκατομμύρια τό Κατάρ. Ἀποτελεῖ ὁπωσδήποτε ἕνα θετικό βῆμα ἡ δημιουργία μιᾶς νέας τράπεζας 3,9 δισ. Ἀλλά τίς ἴδιες ἡμέρες, μέ τήν ἀναδιάρθρωση τῶν κρατικῶν ὁμολόγων χρειάστηκαν νά μειώσουν πέντε μεγάλες ἑλληνικές τράπεζες ἔγραψαν στά βιβλία τους ζημία 3,4 δισ.
Μᾶς τροφοδοτοῦν κάθε τόσο μέ μιά αἰσιόδοξη εἴδηση. Ὅτι π.χ. σέ κάποιο νησί αὐξήθηκαν οἱ ξένοι τουρίστες ἤ ὅτι σέ ἕναν τομέα ἀνέκαμψε ἡ ζήτηση νέων κατασκευῶν. Οἱ αἰσιόδοξες εἰδήσεις μέ μιά προσεκτικώτερη ἐξέταση κατόπιν φυλλοροοῦν.
Κακά εἶναι τά νέα ἀπό ὅλα τά μέτωπα.
Τό ψευδεπίγραφο Σχέδιο Μάρσαλ
Στήν διάσκεψη κορυφῆς τῆς Εὐρωζώνης τῆς 21ης Ἰουλίου οἱ δανειστές μας ἐπιστράτευσαν μιά παρήγορη ὀνομασία ἀπό τό παρελθόν, πού ἔφερε ἐδῶ μιά ἔκρηξη αἰσιοδοξίας. Εἰπώθηκε, ὅτι ἡ Εὐρώπη θά μᾶς χορηγήσει ἕνα νέο Σχέδιο Μάρσαλ.
Ἐκεῖνο ὅμως τό παλιό καί ξακουσμένο, πού μᾶς ἔδωσε ἡ Ἀμερική ἀπό τό 1947 ὡς τό 1952 ἦταν δωρεάν βοήθεια. Δέν ἐπρόκειτο ποτέ νά ἐπιστραφεῖ. Ἀπό ἕνα μέρος του σχηματίστηκε ἕνα κεφάλαιο, τό ὁποῖο ἡ κυβέρνηση τό δάνεισε μέσω κρατικῶν ὀργανισμῶν, τοῦ ΟΧΟΑ πρῶτα καί μετά τῆς ΕΤΒΑ, ἡ ὁποία ἐπικεντρώθηκε στήν βιομηχανία, σέ ἐπιχειρήσεις, πού ἔβαζαν καί δικά τους λεφτά, γιά τήν ἀνάπτυξη τῆς παραγωγῆς τους. Τά τοκοχρεολύσια αὐτῶν τῶν δανείων πήγαιναν στούς δανειοδοτικούς ὀργανισμούς γιά νά παρέχουν παρόμοια καινούργια δάνεια. Γιά μιά αὐχρηματοδοτούμενη ἀνάπτυξη.
Ἡ κουβέντα τόν Ἰούλιο γιά τό νέο Σχέδιο Μάρσαλ δέν ἐσήμαινε τίποτε ἀπό αὐτά, ἀλλά καί ὁ,τιδήποτε ἄλλο. Ἦταν τελείως ἀόριστη καί ξεχάστηκε μέσα σέ λίγα εἰκοσιτετράωρα. Εἶναι ὅμως χαρακτηριστική τῆς προχειρότητας μέ τήν ὁποία ἡ σύγχρονη πολιτική ἡγεσία πετάει κουβέντες, ἀμελέτητες, γιά ἐντυπωσιασμό. Ὅταν ἡ ἐντύπωση τους ξεθυμάνει, ἀναζητοῦνται καινούργιες. Ἡ κρίση στήν Εὐρώπη δέν εἶναι μόνο οἰκονομική • εἶναι πρωτίστως κρίση ἡγεσίας.
Ἡ εἰκόνα μας στόν κόσμο
Ἡ τηλεόραση παγκοσμιοποιεῖ τάχιστα ὅλα τά δυσάρεστα γεγονότα πού ξεπερνοῦν ἕνα χαμηλό ὅριο συνηθισμένου, ἁπανταχοῦ τῆς γῆς. Ἔτσι ἔδειξε μέ μεγάλη χαρά της, γιά τήν ἱκανοποίηση τῆς δίψας τῶν εἰδήσεων, καταστροφές στήν πλατεῖα Συντάγματος - ὅπου τό κίνημα τῶν Ἀγανακτισμένων ἦταν ἄριστο ὅσο παρέμενε μιά σιωπηρή διαμαρτυρία μέ τό αἴτημα τῆς ἀλλαγῆς καί ἐξελίχθηκε σέ μία φοβερή ὀχλοκρατική ἐκδήλωση μέ τήν ὑπεισέλευση ἀνοήτων, ἀκροδεξιῶν, ἀκροαριστερῶν καί κουκουλοφόρων. Τήν κατάληψη τῶν πυλώνων τῶν διοδίων καί τῶν εἰσόδων τῶν μουσείων. Τήν παρακώλυση τῶν συγκοινωνιῶν ἀπό τούς ταξιτζῆδες. Καί διάφορα ἄλλα παρόμοια, πού εἶναι τεκμήρια κοινωνικοῦ ἀναβρασμοῦ ἤ τουλάχιστον τῆς ἀδυναμίας τῆς κυβέρνησης νά ἐπιβάλει τήν ἔννομη τάξη.
Ἡ ἀρνητική εἰκόνα αὐτή ἔπληξε καίρια τόν τουρισμό μας, πού εἶναι ἡ σημαντικώτερη «βιομηχανία» μας, ἡ μεγαλύτερη πηγή τοῦ ἐθνικοῦ εἰσοδήματος.
Σέ ἄλλα σημεῖα τῆς χώρας ἡ ζωή φαίνεται νά συνεχίζεται κανονικά. Δέν ὑποφέρουμε ὅλοι οἱ Ἕλληνες τό ἴδιο ἀπό τήν οἰκονομική κρίση. Ὑπάρχουν ἐκεῖνοι, πού ἔγιναν πλουσιώτεροι ἀπό αὐτήν, γιατί σέ κάθε ἀναμπουμπούλα βρίσκουν κάποιοι εὐκαιρίες νά πλουτίσουν καί αὐτοί δέν κρύβουν τήν εὐμάρειά τους. Ὑπάρχουν ἐκεῖνοι πού καλύπτουν τήν (περιορισθεῖσα) κατανάλωσή τους ἀπό προηγούμενα ἀποταμιεύματά τους. Ὑπάρχουν καί αὐτοί πού τούς διορίζει ἡ κυβέρνηση μέ καλούς μισθούς σέ διάφορες θέσεις συμβούλων, μελετητῶν τῆς ἑκποίησης τῆς δημόσιας περιουσίας, διοικητῶν τῶν ἑξῆντα ἑπτά νέων ὀργανισμῶν γιά τήν συγχώνευση ἤ τήν διάλυση προηγουμένων.
Ἀλλά ὅλοι αὐτοί εἶναι κατά πολύ λιγώτεροι ἀπό τούς ἄλλους πού ὑποφέρουν. Ἀπό αὐτούς πού πλήττονται ἀπό τήν ἀνεργία, ἀπό τούς μαγαζάτορες πού κατεβάζουν τά ρολά.
Σέ κάποιους τόπους θερινῶν διακοπῶν διατηρεῖται μιά εἰκόνα καλοπέρασης καί ἀμεριμνησίας - ἄν καί λιγώτερο περίλαμπρη ἀπό αὐτήν τῶν προηγούμενων χρόνων - ἀλλά μέ τήν αἴσθηση πώς πρόκειται γιά ἀντίδραση στίς δυσκολίες πού θά ἀντιμετωπίσουν οἱ παραθεριστές ὅταν γυρίσουν στά σπίτια τους. Καί περισσότερο κατά τόν ζοφερό χειμώνα πού μᾶς μέλλεται.
Ἐπανάσταση ἀλλά τί εἴδους;
Μέ τήν ἀνάπτυξη τῆς νέας φτώχειας μεγαλώνει ὁ κύκλος τῶν ἀνθρώπων πού εἶναι ἐπιρρεπεῖς στήν βία γιά τήν ἐκδίκηση τῆς δυστυχίας τους. Τό δρᾶμα τους γεννᾶ συμπάθεια καί σ’αὐτούς πού δέν ἀντιμετωπίζουν τό ἴδιο σκληρές δυσκολίες. Ἀκόμη καί μέσα στά σώματα πού ἔχουν τήν ἀποστολή τῆς παρεμπόδισης τῶν ἐκδηλώσεων τῆς βίας. Καί ὑπάρχουν πολιτικές ὁμάδες οἱ ὁποῖες προσβλέπουν σέ μιά πλατειά λαϊκή ἐξέγερση γιά τήν ἐπαναστατική ἀλλαγή τοῦ πολιτικοκοινωνικοῦ συστήματος.
Εὐημερία, γαλήνη καί ἀνθρώπινη ἀξιοπρέπεια δέν μποροῦν νά προκύψουν ἀπό μιά τέτοια ἐπανάσταση. Μόνο σέ μείζονες περιπέτειες μποροῦν νά μᾶς ὁδηγήσουν. Καί ἐπειδή ἡ ἀναρχία, ὅπως καί ἡ ἄμεση δημοκρατία, εἶναι ἀδύνατον νά λειτουργήσουν σέ μιά κοινωνία ἑκατομμυρίων ἀνθρώπων, ἡ ἐπαναστατική κατάσταση θά ἐξισορροπήσει σέ ἕνα καθεστώς παγιοποιημένης βίας. Σέ μιά τυραννίδα.
Εἶναι ἑνός ἄλλου εἴδους ἐπανάσταση αὐτή πού χρειαζόμαστε. Μιά ἐπανάσταση συνειδήσεων γιά τόν τρόπο τῆς λήψης καί τῆς ἐφαρμογῆς τῶν ἀποφάσεων γιά τήν διακυβέρνησή μας. Μιά ἀλλαγή τῆς πολιτικῆς νοοτροπίας μας, πού πρέπει νά πηγάσει μέσα ἀπό μᾶς.
Εὐθῦνες καί διλήμματα
Κανείς δέν εἶναι ἀναμάρτητος στήν πορεία πού ἀκολούθησε ἡ χώρα πάνω ἀπό τριάντα χρόνια. Ὑπάρχει μόνο μιά διαβάθμιση ἁμαρτίας. Τά κόμματα πού διαχειρίστηκαν τήν ἐξουσία σ’αὐτό τό διάστημα ἔχουν τήν μεγαλύτερη. Ἀλλά καί τά μικρότερα κόμματα μέ τόν τρόπο πού ἀσκοῦσαν ἀντιπολίτευση καί τό συνολικό σῶμα τῶν πολιτῶν πού ἀξίωνε καί ἀποσποῦσε παροχές χωρίς νά νοιάζεται ἄν αὐτές προκύπτουν ἀπό τήν αὔξηση τοῦ παραγομένου ἐθνικοῦ εἰσοδήματος ἤ ἀπό ἕναν ὑπέρογκο δανεισμό, πού ὑποθήκευε τήν χώρα, ἔχουμε ὅλοι εὐθῦνες. Τό «Μαζί τά φάγαμε» τοῦ κ. Πάγκαλου περιέχει πολλήν ἀλήθεια.
Νά ψηφίσουμε ἕναν ἄλλο λαό, ὅπως εἶπε κάποτε σαρκαστικά ὁ Μπρέχτ, δέν γίνεται. Τό νά φτιάξουμε ἕνα καλλίτερο πολιτικό κόμμα θά εἶναι εὐχῆς ἔργο, ἀλλά θά πάρει ἀρκετά χρόνια, ἐνῶ πιέζουν τά πράγματα. Πρέπει λοιπόν νά πορευθοῦμε μέ τό ὑφιστάμενο πολιτικό προσωπικό.
Αὐτό δέν σημαίνει ὅτι μιά βελτίωση τῆς σύνθεσης τῆς σημερινῆς κυβέρνησης ἤ μιά κυβέρνηση εὐρύτατου συνασπισμοῦ, ἡ ὁποία θά περιέστελλε τούς δισταγμούς τοῦ πολιτικοῦ κόστους, θά ἔλυνε τό ζήτημα. Καί μέ τούς καλλίτερους τῶν πολιτικῶν μας στήν κυβέρνηση, τά προβλήματα εἶναι τόσο μεγάλα καί περίπλοκα, πού οἱ ἀντιθέσεις ὡς πρός τήν διευθέτηση τους δέν μποροῦν νά ἐκλείψουν.
Σέ κάθε σοβαρό ζήτημα ὑπάρχουν εὔλογες διχογνωμίες. Μέ τόν περιορισμό τῆς δαπάνης γιά τήν λειτουργία ἑνός μουσείου π.χ. ἀνακουφίζεται ὁ προϋπολογισμός, ἀλλά περιοριζόνται τά κρατικά ἔσοδα ἀπό τόν τουρισμό πού προσείλκυε αὐτό τό μουσεῖο. Ἡ ἐλάττωση τῶν κονδυλίων γιά τήν ἐθνική ἄμυνα εἶναι δημοσιονομικά εὔλογη στήν κατάσταση πού βρισκόμαστε, συνεπάγεται ὅμως, στήν ρευστότητα πού ἐπικρατεῖ σήμερα στόν διεθνῆ χῶρο, τόν κίνδυνο νά μᾶς φορτώσει πολλαπλάσια ἔξοδα καί μιά ἐθνική καταστροφή.
Ἡ γενική πορεία τῆς χώρας εἶναι τραγικά προβληματική. Ὁ Ἀθανάσιος Παπανδρόπουλος σημείωνε στήν «Ἑστία» τῆς 17ης Αὐγούστου, ὅτι ἡ Ἑλλάδα μέ ἕνα δημόσιο χρέος 360 δισ. καί ἕνα ἰδιωτικό 270 δισ., μαζί μέ 40 δισ. κρατικῶν ἐγγυήσεων καί περί τά 200 δισ. πού χρωστοῦν τά ἀσφαλιστικά ταμεῖα, ἐμφανίζει ἕνα ἄθροισμα χρεῶν 870 δισεκατομμυρίων. Τό ὑψηλότερο κατά κεφαλήν στόν κόσμο, πού γιά τήν ἐξόφληση του θά ἔπρεπε ἡ Ἑλλάδα τά ἑπόμενα 100 χρόνια νά ἀναπτύσσεται μέ ρυθμούς 8% ἐτησίως καί μέ συνεχῆ δημοσιονομικά πλεονάσματα.
Πρέπει λοιπόν, ἀφοῦ δέν γίνεται ἀλλοιῶς, νά συνεχίσουμε νά ἔχουμε στήν κεφαλή τῆς πολιτείας τούς ὑπάρχοντες πολιτικούς, ἀλλά εἶναι ἀνάγκη νά τούς πείσουμε νά συμπράξουν σέ ἕναν τελείως διαφορετικό τρόπο ἐργασίας μέχρι νά ἐπιτευχθεῖ ἡ ἔξοδος τῆς χώρας ἀπό τόν σπειροειδῆ καθοδικό φαῦλο κύκλο, στόν ὁποῖον ἔχει ἐμπλακεῖ.
Ἕνας καινούργιος «Αἰσυμνήτης»
Σέ χαλεπούς καιρούς ὅταν κινδύνευε ἡ συνέχιση τῆς ὕπαρξης μιᾶς πόλης, οἱ ἀρχαῖοι μας ψήφιζαν τήν παράδοση τῆς ἐξουσίας σέ ἕνα πρόσωπο γιά νά λύσει τά προβλήματα κατά τήν προσωπική κρίση του. Καί τήν ἐπέστρεφε στίς θεσμικές ἀρχές, οἱ ὁποῖες συνέχιζαν νά ὑπάρχουν χωρίς νά διοικοῦν, ὅταν διεκπεραίωνε τήν ἀποστολή του. Πρόκειται γιά τόν θεσμό τοῦ Αἰσυμνήτη τόν ὁποῖο ξεσήκωσε ἡ Ρώμη τῶν δημοκρατικῶν χρόνων καί βάπτισε δικτάτορα.
Ἕναν τέτοιου εἴδους κυβερνήτη χρειαζόμαστε σήμερα. Μέ πατριωτισμό, ἦθος καί ἐγνωσμένη ἱκανότητα στόν ὁποῖον νά παραδοθεῖ τό πρωθυπουργικό ἀξίωμα, μέ πλήρη ἐλευθερία του στόν διορισμό καί στήν παύση τῶν συνεργατῶν του καί μέ τήν ψήφιση ὅλων τῶν μέτρων πού θά προτείνει κατά τήν κρίση του γιά τήν ἔξοδο τῆς χώρας ἀπό τήν ἀπελπιστική της κατάσταση.
Γιά τήν δημοκρατική νομιμοποίηση του χρειάζεται ἀπόφαση τῆς Βουλῆς. Ἡ μεγάλη πλειοψηφία της ἀποτελεῖται ἀπό πρόσωπα πού δέν προσβλέπουν σέ πολιτικό κέρδος ἀπό τήν καταστροφή τῆς χώρας καί ξέρουν ὅτι τό λιγώτερο ἀπό αὐτήν θά εἶναι νά χάσουν τίς πολιτικές καριέρες τους. Πρέπει λοιπόν νά βροῦν τόν κατάλληλο ἄνθρωπο γι’αὐτήν τήν ἀποστολή. Ἐκεῖνος ἀπό τή μεριά του χρειάζεται νά δεσμευθεῖ, ὅτι δέν θά ἐκμεταλλευθεῖ τήν ἐπιτυχία τῆς ἀποστολῆς του γιά νά γίνει ἕνας ἀκαταγώνιστος κομματάρχης. Νά δηλώσει λοιπόν, ὅτι δέν θά ἀποδεχθεῖ μετά τήν ἐξάντληση τῆς προκαθορισμένης θητείας του κανένα πλέον πολιτικό ἀξίωμα.
Ποιός θά εἶναι ὁ κατάλληλος; Οἱ βουλευτές μας μποροῦν νά βροῦν τά στοιχεῖα γιά νά τόν ἐπιλέξουν. Ἐνδεικτικά σημειώνω τρεῖς δικές μου ἐπιλογές γιά νά ἀποκρούσω τήν μεμψιμοιρία ὅτι δέν ὑπάρχουν σήμερα ἄνθρωποι πού διαθέτουν τήν ἀναγκαῖα προβολή καί τά προσόντα πού ἀπαιτεῖ αὐτή ἡ θέση:
Λουκᾶς Παπαδῆμος πού ἀναδείχθηκε στήν διοίκηση τῆς Τραπέζης τῆς Ἑλλάδος καί ἔχει ὡς πρώην ὑποδιοικητής τῆς Εὐρωπαϊκῆς Κεντρικῆς Τράπεζας τεράστια ἐμπειρία τῶν εὐρωπαϊκῶν κυκλωμάτων. Ἀλέξανδρος Παπαδόπουλος, ὁ πρώην ὑπουργός τῶν Οἰκονομικῶν πού ὅταν ἡ κυβέρνηση ἀπέκρουσε τίς φρόνιμες συστάσεις του, βρόντησε κάτω τό ἀξίωμά του. Θεόδωρος Παπαλεξόπουλος, πού διοίκησε μέ ἐπιτυχία καί ἀνθρωπιά μιά μεγάλη βιομηχανική ἐπιχείρηση καί τόν σύνδεσμο τῶν βιομηχάνων καί θητεύει σέ μιά ἀξιόλογη κίνηση πολιτῶν.
Ἀσφαλῶς θά ὑπάρχουν καί ἄλλοι ἀνάλογοι, τῶν ὁποίων τά ὀνόματα χρήσιμο εἶναι νά τεθοῦν σέ μιά ἐκτεταμένη συζήτηση.
Ἐπί τοῦ πρακτέου
Βασικός στόχος τοῦ νέου Αἰσυμνήτη ἤ δημοκρατικοῦ δικτάτορα ρωμαϊκοῦ τύπου, θά πρέπει νά εἶναι ἡ μεγάλη ἀνάπτυξη τῆς παραγωγῆς μας μαζί μέ τήν δημιουργία νέων ἐπενδύσεων. Γιά νά ἀπαλλαγοῦμε ἀπό τήν ἀνάγκη τῆς ξένης βοήθειας καί νά καλύψουμε ἱκανοποιητικώτερα τό βιοτικό μας ἐπίπεδο. Ἀπεργίες, καταλήψεις καί ὅ,τι δυσχεραίνει τήν αὔξηση τοῦ ἐθνικοῦ προϊόντος πρέπει νά ἀπαγορευθοῦν. Ἐλεύθερη μέν ἡ ἐκδήλωση κάθε γνώμης καί κριτικῆς, ὄχι ὅμως στίς βίαιες καί στίς ἐκβιαστικές διεκδικήσεις.
Ἡ βία, γενικά καί κάθε εἴδους πρέπει νά παταχθεῖ. Ὁ νόμος νά λειτουργεῖ πρός κάθε κατεύθυνση.
Διορθωτικές μεταβολές στήν κατανομή τοῦ ἐθνικοῦ εἰσοδήματος χρειάζονται πολλές καί ἐπείγουσες. Δέν μποροῦν νά ζοῦν ἄνθρωποι σ’αὐτήν τήν χώρα σέ μιά ἐξοργιστική στέρηση στοιχειωδῶν ἀγαθῶν. Μιά συνολική εὐημερία ὅμως θά μπορέσει νά ἐπιτευχθεῖ μόνο ἄν πραγματοποιήσουμε ἕνα ἀναπτυξιακό ἅλμα.
Οἱ σχέσεις μας μέ τήν Τρόϊκα πρέπει νά ἀναθεωρηθοῦν, διότι μᾶς καταδικάζουν σέ οἰκονομική καθίζηση. Τά Μνημόνια μᾶς ὑποβάλλουν σέ δεσμεύσεις. Ὅμως καθώς οἱ δανειστές μας ὅταν μεταβάλλονται οἱ συνθῆκες προτείνουν νέους ὅρους, τό ἴδιο δικαίωμα ἔχουν καί ἐμεῖς.
Θά εἶναι δύσκολος ὁ δρόμος γιά τήν ἀναστροφή τῆς πτώσης μας καί οἱ ἀντιδράσεις θά εἶναι μεγάλες. Ἤδη ὅμως ἕναν τέτοιο δρόμο, ζητᾶ κατά ἕναν ἀόριστο ἀκόμη τρόπο μέσα ἀπό διφορούμενες ἐκφράσεις, ἕνα αὐξανόμενο συνεχῶς μέρος τῆς κοινῆς γνώμης. Τά ὅσα εἶχε γράψει ἡ Ἐφημερίδα αὐτή στό προηγούμενο τεῦχος της περί δικτατορίας εἶχαν ἀξιόλογη ἀπήχηση, ἀλλά ἐπέσυραν καί δυσαρέσκειες καί ἀμφιβολίες. Σήμερα συναντοῦμε γενικευμένη ἐπιδοκιμασία. Καί καθῆκον μας καί ὅλων αὐτῶν πού συμφωνοῦν μέ τίς πιό πάνω διαπιστώσεις εἶναι νά συμβάλουμε στήν δημιουργία ἑνός ἰσχυροῦ ρεύματος πού θά ὑπαγορεύσει στούς πολιτικούς τήν ἀνάγκη τῆς συγκέντρωσης ὅλης τῆς πολιτικῆς ἐξουσίας σέ ἕνα πρόσωπο γιά ἕνα διάστημα μέ στόχο τήν ὑπέρβαση τῆς κρίσης. Σέ τελική ἀνάλυση ἡ κοινωνία κυβερνᾶται ἀπό τήν κοινή γνώμη.
