Τετάρτη 16 Μαρτίου 2016

ΛΕΑΝΔΡΟΣ ΣΛΑΒΗΣ: Από την παραγωγή στην… καταξίωση

("Νέα Αγχίαλος"/τεύχος 90/Ιανουάριος – Φεβρουάριος – Μάρτιος 2016)
 
Ιδού δύο ειδήσεις που αλιεύτηκαν με διαφορά μιας ακριβώς εβδομάδας από τις οικονομικές στήλες του ημερήσιου τύπου. Η πρώτη ανέφερε ότι: «Το χάλκινο μετάλλιο έλαβε η μπίρα [τάδε] στην κατηγορία Stout Porter Beer στο πλαίσιο του διεθνούς διαγωνισμού “Brussels Beer Challenge”. Στον διαγωνισμό συμμετείχαν συνολικά πάνω από 1.100 μπίρες από όλον τον κόσμο, οι οποίες κρίθηκαν από 75 καταξιωμένους εμπειρογνώμονες.». Η δεύτερη πληροφορούσε το κοινό πως: «Ως το καλύτερο στραγγιστό γιαούρτι 10% βραβεύτηκε το [τάδε γιαούρτι] της [γαλακτοβιομηχανίας δείνα], στο πλαίσιο του διεθνούς διαγωνισμού International Cheese Award 2015, που πραγματοποιήθηκε στην Αγγλία.».
«Τι λες, τι έγινε;» θα έλεγε ο έλληνας αναγνώστης που δεν έχει ψυλλιαστεί περί τίνος πρόκειται. «Κάθε λίγο απονέμονται βραβεία και κάθε άλλου είδους διακρίσεις σε επιχειρήσεις τις οποίες χαρακτηρίζει η υψηλή ποιότητα των προϊόντων που παράγουν ή των υπηρεσιών που παρέχουν.» θα συνέχιζε. Και θα ήταν απολύτως φυσική η αντίδρασή του να μην συνδυάσει τις δύο βραβεύσεις και να τις προσπεράσει με αδιαφορία. Οποία, όμως θα ήταν η έκπληξή του τη στιγμή που θα του επισήμανε κάποιος ότι πρόκειται για ελληνικά προϊόντα. Ασφαλώς θα αναρωτιόταν εμβρόντητος: «- Βρε, μπας και δεν πάμε τόσο χάλια;».
Ε, ναι! Δεν πάμε! Δεν πάμε, γιατί κάποιοι συμπολίτες μας αποφασίζουν να ξεφύγουν από την περιρρέουσα μιζέρια, να επιδιώξουν την “αριστεία” στον τομέα τους και να αναμετρηθούν με την διεθνή αφρόκρεμά του, αδιαφορώντας για την “ρετσινιά” που θα κολλήσει πάνω τους και θα τους αναγκάζει να αποδίδουν τα μέγιστα για να επιβιώνουν και να διατηρούν την θέση τους, αν το θέλουν, μέσα στον ανελέητο ανταγωνισμό της διεθνούς αγοράς. Και να υφίστανται, βεβαίως-βεβαίως, τον εξευτελισμό της αξιολόγησης από τους εν δυνάμει πελάτες τους. Έτσι, το επιχειρούν και επιπλέουν στον αφρό! Και μας βγάζουν όλους μας ασπροπρόσωπους, αφού «κοντά στον βασιλικό ποτίζεται κι η γλάστρα»! Κι ας επιχειρεί συχνά η τελευταία να του κάνει χαλάστρα!
Τα ονόματά τους είναι άγνωστα στο ευρύ κοινό που προτιμά να παίζει στα δάκτυλά του τον κατάλογο με τα ονόματα κάθε τηλεπερσόνας από καταβολής ελληνικής tv. Ιδιαίτερα εκείνων που διαπρέπουν στις πιο ευτελείς εκπομπές με διόλου ευτελείς αμοιβές.
Βέβαια, αν κάποιος δεν έχει ασθενική μνήμη και το καλοσκεφτεί, θα θυμηθεί πως δεν είναι η πρώτη φορά που αναγνωρίζεται η αξία ελληνικών προϊόντων ακόμα και στις πιο απαιτητικές αγορές. Μόλις πρόσφατα δώδεκα ελληνικά κρασιά τιμήθηκαν με χρυσά μετάλλια στον πιο σημαντικό διαγωνισμού κρασιού των Η.Π.Α., τον “TEXSOM International Wine Awards”. Κάθε λίγο και λιγάκι δε ελληνικά ξενοδοχεία αναρριχώνται (μαζικά ενίοτε) στις κορυφαίες θέσεις της κατηγορίας τους. Οι επιτυχίες, μάλιστα, δεν περιορίζονται σε φυσικά προϊόντα του πρωτογενούς τομέα ή σε προϊόντα του που έχουν περάσει και κάποιο στάδιο μεταποίησης, στην ποιότητα των οποίων συμβάλλει πέρα από τον ανθρώπινο παράγοντα και ο ακαταμάχητος “θεός της Ελλάδας”, δηλαδή κυρίως κάποιοι άλλοι παράγοντες, όπως το έδαφος, το κλίμα...
Γιατί αν κάποιος δεν περιορίζει την ενημέρωσή του στα δημοφιλή “δελτία των 8” και προστρέχει στα “ψιλά” ειδικευμένων εντύπων, θα γνωρίζει ότι οι “ελληνικές εξαγωγές” δεν είναι το πιο σύντομο ανέκδοτο ακόμα και σε προηγμένους τεχνολογικούς τομείς. Το “ελληνικό γιαούρτι” – την δόξα του οποίου ζήλεψε τελευταία και το “παγωμένο γιαούρτι” – δεν είναι ο μοναδικός πρεσβευτής της χώρας στις αγορές του εξωτερικού. Και έχει περάσει προ πολλού η εποχή που η διαφήμιση του “Metaxa” στο κεντρικότερο σημείο των γηπέδων όπου διεξάγονταν οι σημαντικότεροι διεθνείς ποδοσφαιρικούς αγώνες που μετέδιδε, αραιά και που, η τηλεόραση γέμιζε υπερηφάνεια τους θεατές τους στην Ελλάδα.
Σήμερα, για παράδειγμα, τα ραντάρ των αεροδρομίων των Η.Π.Α. προστατεύονται από τους κεραυνούς με ελληνικά αλεξικέραυνα, γερμανικά υποβρύχια (και όχι μόνο) εφοδιάζονται με ελληνικές μπαταρίες, το αεροδρόμιο της πρωτεύουσας της Ινδίας εξοπλίζεται με ελληνικά ηλεκτρονικά συστήματα φωτισμού ασφαλείας, ενώ ζήτηση έχουν και τεχνολογικές εφαρμογές μικρών αφανών εταιρειών…
Στο εξωτερικό πλασάρουν ακόμα και πρότυπα προϊόντα τους ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες, ενώ ιδιαίτερα επιτυχημένη παρουσία έχει η παραγωγή παραφαρμακευτικών προϊόντων και καλλυντικών, ιδιαίτερα φυσικών. Κάποιες από τις παραγωγικές μονάδες των τελευταίων έχουν τουλάχιστον την ικανοποίηση να είναι αναγνωρίσιμες και στη χώρα τους.
Τα σύνορα περνάνε και βιομηχανίες επίπλων. Κάπου μισή ντουζίνα παραγωγοί στρωμάτων βοηθάνε τον ύπνο των ανθρώπων σ’ανατολή και δύση. Ελληνικά κοσμήματα κάνουν θραύση ως την Άπω Ανατολή. Εξάγονται μέχρι και ποδήλατα και μάλιστα ξύλινα! Μερικές, δυστυχώς λίγες πια, μονάδες φροντίζουν να θυμίζουν με τις εξαγωγές τους ότι το ελληνικό ρούχο δεν πέθανε.
Φυσικά, τον πρώτο λόγο έχει η παραγωγή επεξεργασμένων γεωργικών προϊόντων. Αλλ’όχι μόνον κάποιων παραδοσιακών, όπως οι κομπόστες φρούτων, που κατέχουν σε ορισμένες περιπτώσεις ηγετική θέση στην παγκόσμια αγορά. Μέχρι και φυστικοβούτυρο “made in greece” εξάγεται. Ενώ σε εξήντα χώρες τρώνε ελληνικό χαλβά! Μπισκότα δε και συναφή σκευάσματα έχουν βρει τη θέση τους σε ράφια σούπερ-μάρκετ μέχρι το Μεξικό. Μπύρες των ανά την χώρα μικρο-ζυθοποιιών σερβίρονται σε pub του Λονδίνου (και όχι μόνον). Χώρια που άλλα τοπικά προϊόντα προσέγγισαν τον καταναλωτή σε ολόκληρη την επικράτεια κι ακόμα παραπέρα χάρη στην επιμελημένη τυποποίησή τους και στην ελκυστική συσκευασία τους. Και η χώρα παράγει εξωτικά “πράματα και θάματα”: από εδέσματα με βάση κρέας ιθαγενών στρουθοκαμήλων ως πούρα!
«Τότε γιατί δεν βλέπουμε θεού πρόσωπο;», θα συνέχιζε ο έκπληκτος πληροφοριοδέκτης. Είναι απλό: όλα αυτά είναι καλά, αλλά… λίγα! Δεν φτάνουν γιατί αυτά που εισάγονται στη χώρα είναι περισσότερα. Και, συχνά, καλύτερης ποιότητας με συνέπεια τα ντόπια προϊόντα να μένουν στα αζήτητα.
«Και τι πρέπει να γίνει;». Ε, δεν χρειάζεται και πολύ (αμπελο)φιλοσοφία. Πρώτα απ’όλα η προστιθέμενη αξία των προϊόντων υψηλής ποιότητας να προστίθεται στην Ελλάδα (και να μην πλουτίζουν, για παράδειγμα, στην Ιταλία με το ελληνικό λάδι). Κυρίως, όμως, να παραχθούν περισσότερα προϊόντα και, μάλιστα, πρώτης διαλογής. Το «bon pour lOrient» των παππούδων μας και των προπάππων μας έχει πια θέση μόνο «στο χρονοντούλαπο της ιστορίας». Κάποιοι το ξεπέρασαν και δείχνουν τον (ενδεδειγμένο) δρόμο. Ίσως, γιατί τους έπεισαν τα λόγια του δεύτερου νομπελίστα της χώρας, ο οποίος, ειρήσθω εν παρόδω, έκανε τα λόγια πράξη και κανείς δεν θα μπορούσε να του καταλογίσει: «δάσκαλε που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις!». Είχε, λοιπόν, γράψει ο μεγάλος ποιητής: «… μέτρο στις κρίσεις μας αυτές… δεν έχουμε το δικό μας, αλλά το διεθνές επίπεδο. Και αυτό χωρίς συμβιβασμούς…». Κάποιοι λοιπόν εμπέδωσαν το μήνυμά του, κι ας μην είχαν διαβάσει την παραίνεσή του, αφού είχε γραφεί εδώ και πάνω από 65 χρόνια, κι ας μην απευθυνόταν σε αυτούς αφού περιλαμβανόταν σε μία κριτική του έργου ενός ζωγράφου. Τοις κείνου, λοιπόν, ρήμασι πειθόμενοι (εν αγνοία τους ενδεχομένως) και κόντρα στο ρεύμα της καθεστωτικής απαξίωσης της “αριστείας” προσπάθησαν και κέρδισαν το δικό τους στοίχημα. Όπως το κέρδισαν και οι στρατιές των επιστημόνων και ερευνητών που ξενιτεύτηκαν γιατί η χώρα δεν τους χωρούσε ή δεν τους ήθελε (συνέβη κι αυτό!) και στελέχωσαν τα σημαντικότερα πανεπιστήμια και τις πιο πρωτοποριακές επιχειρήσεις του κόσμου. Το στοίχημα της χώρας είναι να πυκνώσουν οι γραμμές αυτών που μένουν στην χώρα και τα καταφέρνουν. Και να σταματήσουν οι αδιέξοδες μεμψιμοιρίες, αλλά και οι τρικλοποδιές που βάζουν όσοι φθονούν «την κατσίκα του γείτονα» ή φοβούνται το “κακό” παράδειγμα που θα θίξει «τα κακώς κείμενα». Μπορεί οι κακόβουλοι μπαμπούλες του εξωτερικού να μην μας κλέψουν «τον ήλιο και το τσίπουρο», αλλ’αν αρκεστούμε στο να “λιαζόμαστε” παρέα με μετανάστες σε κεντρικές πλατείες, έστω καταναλώνοντας τσίπουρο, σε λίγο δεν θά’χουμε «στον ήλιο μοίρα».
Οι δυνατότητες υπάρχουν ακόμα και σε τομείς όπου πριν από λίγα χρόνια θα φαινόταν αδιανόητο. Στ’αλήθεια, ποιος φανταζόταν πριν από μια-δυο δεκαετίες πως ελληνικά μουσικά σύνολα (ορχήστρες μόνες τους ή με συνοδεία ελλήνων μονοδών και υπό την διεύθυνση ελλήνων αρχιμουσικών) θα ήταν περιζήτητα για ηχογραφήσεις (ακόμα και πρώτες) κλασικής μουσικής για λογαριασμό μεγάλων δισκογραφικών εταιρειών;

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου